Prespa e Vogël: Nga liqen në kallamishte. Alarm për një trashëgimi që po shuhet

Dikur një pasuri natyrore e rrallë, një nga liqenet më të bukur dhe më të veçantë të Ballkanit, Prespa e Vogël po humbet çdo ditë e më shumë nga identiteti i saj si liqen. Ajo që dikur ishte një sipërfaqe ujore që pasqyronte qiellin dhe shërbente si strehë për qindra lloje shpendësh dhe gjallesash ujore, sot po kthehet në një kënetë të heshtur, të pushtuar nga kallamishtet.

Niveli i ujit ka rënë ndjeshëm, deri në atë pikë sa në disa zona kufiri midis tokës dhe liqenit është zhdukur plotësisht. Shtretër që dikur mbuloheshin nga uji, tani janë tharë dhe mbi ta kanë filluar të mbijnë bimësi karakteristike e tokave të lagështa, por jo të mbuluara me ujë – veçanërisht kallamishtet që po e pushtojnë territorin në mënyrë të pakthyeshme.

Ky ndryshim nuk është thjesht një çështje pamjeje apo peizazhi. Prespa e Vogël është një ekosistem me rëndësi ndërkombëtare, pjesë e rrjetit të zonave të mbrojtura dhe e Konventës së Ramsarit. Humbja e ujit përbën rrezik të madh për biodiversitetin, sidomos për shpendët ujorë si pelikani kaçurrel, që gjen në këtë liqen një nga vendet më të rëndësishme për folezim.

Shkaqet janë të shumta dhe të ndërlikuara: ndryshimet klimatike që kanë sjellë më pak reshje dhe më shumë avullim; mungesa e një menaxhimi të qëndrueshëm të burimeve ujore në rajon; dhe ndoshta edhe ndërhyrjet e pandërgjegjshme njerëzore në zonën përreth.

Por fakt është që Prespa e Vogël po zhduket në heshtje, dhe me të po zhduket edhe një pjesë e trashëgimisë natyrore të Shqipërisë dhe të gjithë rajonit të Prespës.

Sot, kur shikon nga brigjet e saj, nuk sheh më ujë që lëkundet, por një pyll i heshtur kallamishteje që flet për mungesë, për neglizhencë dhe për rrezikun e madh që sjell humbja e ekuilibrit natyror.

Prespa e Vogël nuk është vetëm një pasuri që po shuhet – është një thirrje për reflektim dhe veprim. Sepse një ditë, nëse nuk ndryshojmë kurs, ajo mund të jetë thjesht një kujtim, një emër në hartë që s’do ketë më lidhje me realitetin.

“KORÇA BOOM”