top of page

Kujtesë çfarë është 1 Maji

  • Writer: Korca Boom
    Korca Boom
  • May 1
  • 2 min read


Për shumë prej nesh, 1 Maji është një ditë pushimi, një mundësi për t’u çlodhur. Por a ndalemi ndonjëherë të mendojmë pse pushon bota në këtë ditë? 1 Maji është kujtesë për betejat e punëtorëve, për zërin e atyre që dikur nuk dëgjoheshin. Është kujtesë për lodhjen, djersën dhe sakrificën që sollën të drejtat që sot i marrim të mirëqena – orarin e kufizuar, pushimet, sigurinë në punë. Sot, ndërsa shijojmë një ditë të lirë, le të kujtojmë se kjo liri është rezultat i një historie që s’duhet harruar.

Ja pse pikërisht 1 Maji:

  • 1 maj 1886, mijëra punëtorë amerikanë dolën në grevë dhe protestuan për kushte më të drejta pune.

  • Greva u përhap në shumë qytete, por në Çikago, situata u përshkallëzua dhe pas disa ditësh ndodhën përplasje të dhunshme me policinë (e njohura si Masakra e Haymarket më 4 maj).

  • Shumë udhëheqës të sindikatave u arrestuan dhe disa u ekzekutuan, ndonëse nuk kishte prova të qarta ndaj tyre.

  • Këta njerëz u bënë simbol i rezistencës dhe sakrificës për të drejtat e punëtorëve.

Në vitin 1889, Lëvizja Ndërkombëtare Socialiste vendosi që 1 Maji të shpallej zyrtarisht si Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve, në kujtim të atyre ngjarjeve dhe si një mënyrë për të vazhduar kërkesat për të drejta të barabarta në punë.

Ja disa mënyra se si festohet 1 Maji:

1. Me protesta dhe marshime

  • Në shumë vende, sindikatat organizojnë marshime paqësore, ku punëtorët dhe aktivistët mbajnë pankarta për të drejtat e punës, pagën e drejtë, oraret e kufizuara dhe kushte më të mira pune.

  • Në disa vende si Francë, Greqi, Itali, shpesh ka edhe protesta të fuqishme dhe tubime të mëdha.

2. Me aktivitete kulturore

  • Në vende të tjera, kjo ditë shfrytëzohet për koncerte, panaire, ekspozita dhe aktivitete publike, sidomos nga organizatat që mbrojnë të drejtat e njeriut dhe të punëtorëve.

3. Si ditë pushimi

  • Në shumë vende përfshirë Shqipërinë, Kosova, vendet e BE-së dhe Amerika Latine, 1 Maji është ditë zyrtare pushimi, kur njerëzit pushojnë nga puna si simbol i të drejtës për pushim dhe mirëqenie.

4. Përmes mesazheve publike

  • Politikanë, sindikata dhe shoqata nxjerrin deklarata publike, shpesh duke përmendur sfidat aktuale që përballen punëtorët dhe duke kërkuar politika më të drejta sociale.

Në thelb, 1 Maji është një feste me kujtesë sociale, ku më shumë se të kremtohet, reflektohet dhe kërkohet drejtësi.

“KORÇA BOOM”



bottom of page