Studim/ Gjumi i çrregullt lidhet me rrezikun e 172 sëmundjeve

Një analizë e madhe shkencore mbi 88.461 pjesëmarrës nga baza e të dhënave UK Biobank, të monitoruar për një periudhë mesatare prej gati 7 vitesh përmes pajisjeve fitness tracker, ka zbuluar se mungesa e rregullsisë në ritmin gjumë-zgjim lidhet drejtpërdrejt me një rritje të ndjeshme të rrezikut për të zhvilluar 172 sëmundje të ndryshme.

Studimi, i publikuar së fundmi në revistën Health Data Science, thekson se rregullsia e gjumit – pra, qëndrueshmëria e orareve të fjetjes dhe zgjimit, si dhe stabiliteti i ritmit cirkadian – është një parashikues shumë më i fuqishëm i shëndetit afatgjatë sesa vetë kohëzgjatja e gjumit.

Çfarë tregoi studimi?

Pjesëmarrësit që shkonin në shtrat pas orës 00:30, ose ata me ritme të dobëta biologjike, kishin deri në dy ose tre herë më shumë rrezik për të zhvilluar sëmundje serioze, përfshirë edhe cirozën e mëlçisë.

Shkencëtarët analizuan:

• Stabilitetin e ritmit ditor midis ditëve

• Amplitudën e ritmit (sa i fortë apo i dobët ishte)

• Fragmentimin ditor (ndryshimet brenda të njëjtës ditë)

Kohëzgjatja e gjumit nuk mjafton

Ndryshe nga besimi i zakonshëm, vetë gjatësia e gjumit nuk ishte aq vendimtare. Shpesh, personat që raportonin se kalonin më shumë se 9 orë në shtrat, në realitet flinin vetëm 5–6 orë efektive, duke treguar se vetëraportimet janë të pasakta, ndërsa pajisjet e veshshme ofrojnë të dhëna objektive.

Efektet biologjike dhe pasojat

Ritmet e çrregullta të gjumit ndikojnë negativisht në:

• Metabolizëm

• Balancën hormonale

• Sistemin imunitar

Këto çrregullime kontribuojnë në inflamacion kronik dhe përshpejtojnë plakjen biologjike. Studiuesit vunë re lidhje të qarta me tregues molekularë si GrimAge dhe PhenoAge, të cilët matin moshën epigjenetike të trupit. Në total, për 92 sëmundje, mbi 20% e rrezikut total mund t’i atribuohet drejtpërdrejt çrregullimeve të gjumit.

Si mund të përmirësohet cilësia e gjumit?

Studiuesit sugjerojnë disa ndërhyrje të thjeshta por efektive:

• Ekspozim ndaj dritës natyrale në mëngjes

• Terapia me dritë për forcimin e ritmit cirkadian

• Mbajtja e orareve të qëndrueshme për fjetje dhe zgjim, edhe gjatë fundjavës

Këto zakone ndihmojnë në stabilizimin e mekanizmave biologjikë që rregullojnë gjumin dhe zgjimin, duke mbrojtur organizmin nga çrregullimet kronike dhe ndikimet negative afatgjata.

Rezultatet treguan se stabiliteti i ulët dhe fragmentimi i lartë i ritmit lidhen me rritje të ndjeshme të rrezikut për:

• Sëmundje metabolike

• Sëmundje respiratore

• Sëmundje kardiovaskulare

“KORÇA BOOM”